Szczepienie przeciwko COVID-19 jest obecnie jedną z najważniejszych kwestii społecznych. Czy istnieje związek między szczepieniem a problemami miesiączkowymi, takimi jak obfite krwawienie, krwawienie poza zwykłym cyklem i tak dalej? W mediach społecznościowych pojawiły się doświadczenia kobiet, które zaobserwowały, że ich miesiączki były w jakiś sposób nietypowe, zwykle gorsze, po szczepionce przeciwko COVID-19.
Szczepionki przeciwko nowemu typowi koronawirusa mogą - co nie jest zaskakujące i podobnie jak szczepionki przeciwko innym chorobom - mieć wiele (dość powszechnych) skutków ubocznych, takich jak gorączka, dreszcze i bóle mięśni. Rozsądne jest zatem zastanawianie się, czy szczepionka przeciwko COVID-19 może tymczasowo wpływać na inny aspekt zdrowia, inny proces organizmu: cykl menstruacyjny.
Obecnie nie ma naukowych dowodów na to, że szczepionki powodują obfitsze lub nieregularne krwawienia miesiączkowe. Jednak wiele kobiet podzieliło się w mediach społecznościowych (w USA, gdzie szczepienia są masowe, w przeciwieństwie do Czech) swoimi spostrzeżeniami, że przebieg miesiączki po szczepieniu był cięższy niż są do tego przyzwyczajone. "Opisane doświadczenia są interesujące, ale nie mówią nam, że istnieje związek przyczynowy [między szczepionkami a doniesieniami o cięższych miesiączkach] - zwłaszcza w czasie, gdy miliony kobiet codziennie otrzymują szczepionki" - powiedział Stuart Ray, lekarz i profesor medycyny i onkologii w Johns Hopkins School of Medicine, komentując wyniki badań.
Wspólne doświadczenie
Profesor nadzwyczajny antropologii Kate Clancy z University of Illinois postanowiła przyjrzeć się bliżej wpływowi szczepionki przeciwko COVID-19 na menstruację, ponieważ żadne wcześniej opublikowane badania tego nie badały. Jak napisała w swoim poście na Twitterze, koleżanka powiedziała jej, że słyszała od różnych kobiet, że ich miesiączki były cięższe po szczepionce. Clancy była więc ciekawa, jak widzą to inne kobiety i sama odkryła, że półtora tygodnia po pierwszej dawce szczepionki jej miesiączki pojawiły się wcześniej i były cięższe. "Krew tryska ze mnie, jakbym znów miała dwadzieścia lat".
Inne kobiety dzieliły się podobnymi doświadczeniami:
"Jestem dokładnie tydzień po drugiej dawce Moderny i mój cykl zaczął się niezwykle obficie jak na mnie i około dwa i pół tygodnia wcześniej".
"Dostałam Moderna w ostatnim dniu miesiączki. Dziewięć (!!!!) dni później pojawiła się kolejna miesiączka, co było koszmarem".
"Jestem trzy tygodnie po pierwszej dawce szczepionki Moderna i miesiączka pojawiła się, mimo że jestem w trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. Przez 12 lat stosowania antykoncepcji nigdy mi się to nie zdarzyło".
"Mam miesiączkę trzeciego dnia i kilka razy dziennie zmieniam bardzo długie podpaski na noc. Typowe dla mnie w tym dniu są może jedna lub dwie zwykłe podpaski (choć bardzo chłonne) na cały dzień".
"Ostatni raz krwawiłam w ten sposób, gdy miałam dzieci".
"Nie pomyślałam, żeby to powiązać, ale tak. Dostałam go tydzień wcześniej po pierwszej dawce i było trochę gorzej (chociaż jestem w wieku, w którym może się to zmieniać co miesiąc). Po drugiej dawce mój okres przyszedł na czas, ale nadal był silniejszy".
Kate Clancy była tak zaintrygowana tematem i świadectwami kobiet, że wraz ze swoją koleżanką Katharine Lee, doktorantką zdrowia publicznego na University of Washington, postanowiła zbadać ten temat i zebrać doświadczenia dotyczące zmian menstruacyjnych po szczepieniu. "Do tej pory nie było dostępnych informacji, które pozwoliłyby nam zrozumieć tę reakcję na szczepionkę" - powiedziała Lee. "Moje pytanie brzmiało: Jaki mechanizm mógł to spowodować? Byłoby również miło, gdyby ludzie wiedzieli, że może się to zdarzyć, aby mogli się na to przygotować". Badania dwóch naukowców pomyślnie przeszły w tym tygodniu wymagany federalnie proces oceny etycznej (można również wziąć w nich udział, jeśli miałeś podobne doświadczenia i chciałbyś o tym opowiedzieć).
Pojawiają się również głosy sceptyczne wobec związku między szczepieniami a niezwykle obfitymi lub nieregularnymi miesiączkami. "Teoria, że szczepionka może wpływać na cykl kobiety, jest trudna do wyjaśnienia z biologicznego punktu widzenia" - mówi Mark Turrentine, profesor położnictwa i ginekologii w Baylor College of Medicine w Teksasie. "Nie ma biologicznego mechanizmu, który wyjaśniałby zakłócenie cyklu miesiączkowego po otrzymaniu szczepionki przeciwko COVID-19" - wyjaśnia.
Profesor Turrentine zwraca również uwagę, że nietypowe krwawienie z pochwy "nie było skutkiem ubocznym zgłaszanym w żadnym z badań klinicznych przeprowadzonych przez producentów szczepionek i do tej pory nie zgłoszono żadnych powszechnych działań niepożądanych związanych z nieregularnym krwawieniem miesiączkowym".
Covid i przebieg miesiączki
Udokumentowano jednak, że koronawirus - i ogólnie stresujące okoliczności pandemii - tymczasowo zmienił cykl menstruacyjny niektórych kobiet. Wpływ na menstruację niekoniecznie wynika ze szczepienia, ale z doświadczenia COVID-19. Istnieje małe badanie 233 kobiet w wieku rozrodczym, u których klinicznie zdiagnozowano COVID-19 (nie po szczepieniu), które zgłosiły pewne zmiany miesiączkowe. Spośród 177 pacjentek, u których odnotowano miesiączki, 25% miało "zmiany w sile miesiączki", 20% miało lżejsze niż zwykle miesiączki, a 19% miało dłuższe niż zwykle cykle. Chociaż możliwe jest, że szczepionka przeciwwirusowa może mieć podobny efekt, nie jest to obecnie znane.
Dla profesora nadzwyczajnego Clancy'ego temat możliwego wpływu szczepień na miesiączkowanie jest również niepokojącym dowodem na to, że w badaniach dotyczących na przykład skutków ubocznych szczepionek nadal niewiele uwagi poświęca się kobietom. I fakt, że one miesiączkują. "Czy zauważyłeś jakiś wpływ na cykl menstruacyjny? Jest to [w badaniach] prawdopodobnie coś, o czym nie myślą" - ocenia Clancy.
Przedstawiciele amerykańskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom nie odpowiedzieli na pytania dotyczące tego, czy są świadomi wpływu szczepień na cykle miesiączkowe kobiet lub czy planują przeprowadzić takie badania. Jednak takie badania i ogólne otwarcie tematu mogłyby być pomocne dla wielu kobiet, które doświadczyły gorszych cykli miesiączkowych, ale możliwy związek ze szczepieniami nie przyszedł im do głowy - ani ich lekarzom.
Pandemie i stresory menstruacyjne
Jednak wszelkie zmiany w cyklu miesiączkowym mogą, jak wspomniano powyżej, wynikać również ze stresu, z którym wiele osób boryka się w większym stopniu w skomplikowanej sytuacji pandemicznej. Nawet konieczność zmiany przyzwyczajeń, na przykład przeniesienia się z pracy do domu, gdzie oprócz obowiązków zawodowych nałożono na nas inne "funkcje" (sprzątaczka, nauczycielka, pracownik socjalny, kierownik stołówki szkolnej...), może mieć wpływ na cykl.
Stresory menstruacyjne mogą obejmować zarówno zmianę ustalonej rutyny, jak i zmianę środowiska, w tym przyrost masy ciała i zwiększone spożycie alkoholu, wyjaśnia Mary Rosser, dyrektor Zintegrowanego Programu Zdrowia Kobiet na Wydziale Położnictwa i Ginekologii Uniwersytetu Columbia.
Nawiasem mówiąc, jedno z badań wykazało również, że szczepionka na koronawirusa miała bardziej negatywny wpływ na kobiety niż na mężczyzn: lutowy raport Centers for Disease Control and Prevention śledzący działania niepożądane po pierwszym miesiącu szczepienia (w USA) wykazał, że podczas gdy kobiety otrzymały 61,2% dawek w tym czasie, zgłosiły 78,7% niepożądanych skutków ubocznych, w tym ból głowy, zmęczenie i zawroty głowy. W raporcie tym nie zbadano jednak wpływu szczepionek na cykl menstruacyjny.
Niepożądane skutki szczepień i miesiączki zgłaszane w Republice Czeskiej
Jeśli chodzi o dane z Republiki Czeskiej, strona internetowa Państwowego Instytutu Kontroli Leków zawiera cotygodniowe podsumowanie "zgłoszonych podejrzewanych działań niepożądanych po szczepionkach przeciwko COVID-19". Dane są aktualizowane co tydzień. Jak możemy przeczytać tutaj, "Wszystkie raporty są jedynie podejrzeniami, a nie udowodnionymi niepożądanymi reakcjami na szczepionki". Reakcje poszczepienne są kategoryzowane, zawsze jako "pakiet tematyczny" objawów.
Obszar menstruacji, który nas najbardziej interesuje, należy do kategorii "Objawy sugerujące zajęcie układu rozrodczego lub piersi, np. krwawienie ginekologiczne poza miesiączką, nieregularne miesiączki, ból piersi, obrzęk piersi". Do dnia 6 kwietnia objawy te zgłosiło 21 osób zaszczepionych. Całkowita liczba objawów zgłoszonych w tym samym dniu wynosi 2736, podczas gdy - dla porównania - najczęstsze objawy zgłaszane w 1696 przypadkach reakcji to objawy ogólne i reakcje w miejscu wstrzyknięcia (tj. gorączka, dreszcze, dreszcze, zmęczenie, osłabienie, złe samopoczucie, reakcje w miejscu wstrzyknięcia, ból, zaczerwienienie, obrzęk, ciepło, swędzenie, obrzęk, zasinienie, mrowienie), objawy grypopodobne i inne.
Jeśli chcesz się zaszczepić, nie musisz się martwić o przyjęcie dawki w dniach, w których miesiączkujesz. Ani Amerykańskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom, ani Kolegium Położników i Ginekologów (ACOG) nie wymieniają miesiączki jako powodu do opóźnienia szczepienia. Jeśli chodzi o Republikę Czeską, ani Zalecenia dotyczące szczepień przeciwko chorobie wywołanej szczepionką mRNA przeciwko COVID-19 (wspólna opinia Czeskiego Towarzystwa Wakcynologicznego itp.) nie wymieniają miesiączki jako możliwego przeciwwskazania lub powodu do odroczenia szczepienia.
Jednak w "Pytaniach sportowców i odpowiedziach lekarzy na temat szczepień przeciwko chorobie COVID-19", publicznie dostępnym materiale Czeskiego Związku Sportowców (dawniej Czeskiego Związku Wychowania Fizycznego i Sportu), znajduje się następujące zalecenie: "Jeśli chodzi o związek z cyklem miesiączkowym, jeśli to możliwe, zaleca się, aby szczepienie przeciwko COVID-19 odbyło się najlepiej w ciągu pierwszych dni po zakończeniu miesiączki".
Co zrobić, jeśli po szczepieniu miesiączka jest nieregularna?
Po pierwsze, nie panikuj. Szczepienie niekoniecznie jest przyczyną, może to być również znak, że dzieje się coś innego, co przypadkowo wystąpiło po szczepieniu. W Czechach dostępne są trzy szczepionki (Pfizer/BioNTech, Moderna i AstraZeneca). Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, ulotki z bardziej szczegółowymi informacjami na temat każdej szczepionki (w tym oczekiwanej Janssen firmy Johnson & Johnson) oraz inne odpowiedzi na temat szczepień można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.
Podobnie jak w przypadku wielu innych trudności związanych ze zdrowiem reprodukcyjnym kobiet, świadomość może być pierwszym krokiem. Jeśli niewyjaśniona zmiana w cyklu utrzymuje się, należy skonsultować się z lekarzem.
Ten artykuł został zaczerpnięty z bloga kalíšek.cz w ramach współpracy. Ilona Bittnerová, właścicielka bloga kalisek.cz i sklepu internetowego z produktami do higieny menstruacyjnej Maluna, jest jednym z głównych sponsorów podcastu Voice of Heroine.
Wszystkie artykuły autorki/autora