Kwestionariusz prezydencki Eliški Wagner: "Koroną wszystkich wartości jest poszanowanie ludzkiej godności".

Emerytowana sędzia i wiceprzewodnicząca Trybunału Konstytucyjnego nie planuje ubiegać się o urząd prezydenta, ale jej autorytet i wiarygodność moralna są dla wielu dokładnie tym, co powinna reprezentować głowa państwa. Nazwisko Eliški Wagnerovej niejednokrotnie pojawiało się w typowaniach czytelników na pierwszego prezydenta Czech.

THE PRESIDENT'S QUESTIONNAIRE kontynuuje serię wywiadów w drukowanym wydaniu specjalnym Heroine of the President.

Czy jesteś dumny z bycia Czechem?

Nie myślę o tym w ten sposób, czysta etniczność jest problemem w naszym obszarze geograficznym z powodów historycznych, ponieważ wszyscy lub prawie wszyscy jesteśmy całkiem niezłą mieszanką etniczną. Chciałbym jednak być dumnym obywatelem Republiki Czeskiej, ale szczególnie ostatnio jest to trudne.

Którą lub które z Twoich cech uważasz za zaletę?

Być może jest to ciekawość, która sprawia, że zawsze interesujemy się tym, co dzieje się w społeczeństwie, a następnie chęć zrozumienia tego, co sprawia, że studiujemy teoretyczne uzasadnienia różnych ruchów społecznych.

Jakie wartości (moralne, życiowe...) uważasz za fundamentalne? I czy starasz się nimi kierować w swoim życiu i zawodzie?

Przede wszystkim szanuję zasady konstytucyjne i pewne zasady prawa naturalnego, które są uznawane w innych krajach lub na arenie międzynarodowej. W rzeczywistości są to wartości, na których zbudowana jest cywilizacja. Dla mnie wszystkie te wartości są zwieńczone szacunkiem dla ludzkiej godności.

Jakie współczesne problemy społeczne uważa Pan za najbardziej palące? I, w stosownych przypadkach, w jaki sposób należy się nimi zająć?

Z pewnością status społeczny niektórych grup ludności lub ich ubóstwo. Należą do nich samotne matki lub samotni rodzice, znaczna część osób starszych i osób z różnymi upośledzeniami zdrowotnymi, ludzie z ogromnymi, całkowicie niesprawiedliwymi długami, które powstały z pierwotnie niewielkich kwot, i z pewnością inni. Rozwiązanie leży w rękach ustawodawców, ale działają oni bardzo powoli.

Równie paląca jest nietolerancja dla inności, która panuje w całym społeczeństwie, nawet jeśli większość członków społeczeństwa nie ma osobistego doświadczenia z członkami różnie definiowanych mniejszości, po prostu papugują to, co czytają w mediach społecznościowych, a czasem w mediach głównego nurtu. Jak się z tego wyrwać? Trudna odpowiedź.

Przychodzi mi do głowy systematyczna edukacja w kierunku humanizmu, która powinna być częścią edukacji od najmłodszych lat. Jednak kiedy widzę, które osoby również należą do zawodu nauczyciela, jestem dość sceptyczny, niezależnie od tego, czy jest to ich opinia na temat przeszłości przed Lizboną - patrz komentarz byłego posła - cywilny zawód nauczyciela, potępienie Milady Horákovej, czy rozdawanie "luzaków" jako sposób rozwiązywania sporów, z których słynął pewien poseł, również nauczyciel w swoim życiu cywilnym. Wysokiej jakości nauczyciele są podstawą korekty, ponieważ rodziców nie da się zastąpić.

Co inspiruje Cię w kulturze, manierach, zachowaniu lub stylu naszych sąsiadów w Europie? Innymi słowy, czego powinniśmy się od nich nauczyć?

Odpowiedź nie jest prosta, ponieważ jest wielowarstwowa. W każdym razie powinniśmy najpierw poznać naszych sąsiadów, ich kulturę i styl, a dopiero potem ich oceniać. Młodzi ludzie powinni jak najwięcej wyjeżdżać za granicę, aby doświadczać i uczyć się, bo tylko mieszkając gdzie indziej można poznać inny kraj. Wakacje do tego nie wystarczą.

Osobiście lubię niemiecką systematyczność, punktualność i rzetelność, ale lubię też włoską sztukę radosnego życia w otoczeniu artystycznych zabytków, których Włochy mają więcej niż inne kraje. To fascynujące! W Kanadzie ponownie poznałem naturalną uprzejmość jako punkt wyjścia codziennych kontaktów międzyludzkich. I choć niektórzy twierdzą, że to machinacja, to ja odpowiadam, że nawet gdyby to była prawda, to i tak lepiej żyć w takim środowisku niż wśród chamów kierujących się agendą.

Gdybyś miał władzę, którym trzem osobistościom chciałbyś wręczyć odznaczenia państwowe i dlaczego?

Ponownie, trudna odpowiedź, ponieważ nie mam niezbędnego ogólnego obrazu. Ale w porządku, za ostatni okres pandemii COVID, naukowcy i twórcy różnych środków przeciw COVID, którzy budowali swoją produkcję na kolanach, bez żadnego wkładu państwa, zasłużyliby na wyróżnienia.

Z pewnością chciałbym wyróżnić Petra Pitharta za jego wieloletnią pracę na rzecz demokracji.

A w sferze artystycznej, za zaangażowanie na rzecz demokracji, chciałbym podziękować Petrowi Oslzlowi, dzisiejszemu rektorowi JAMU, współzałożycielowi Forum Obywatelskiego w Brnie, byłemu dyrektorowi Centrum Teatru Eksperymentalnego, czy nieżyjącemu już założycielowi Teatru Husa na provázku, Bořivojowi Srbie, twórcy koncepcji dramaturgii nieregularnej.

Jakie trzy współczesne osobowości chciałbyś mieć w swoim zespole roboczym i dlaczego? i dlaczego?

Nie myślę o tym, bo nie zamierzam startować.