One World Festival prezentuje Paths of Freedom. Tegoroczna edycja nie mogłaby być bardziej aktualna

Ścieżki wolności - to podtytuł tegorocznej edycji One World Festival. Organizatorzy chcieli zwrócić uwagę na miejsca, w których dzieją się rzeczy wstrząsające światem praw człowieka i przypomnieć nam, jak krucha jest wolność i demokracja. Nie wiedzieli, że na kilka dni przed odsłonięciem pełnego programu zostaną całkowicie pochłonięci przez agresję Putina na Ukrainie.

"Wysiłki na rzecz promowania praw człowieka i pomagania tam, gdzie jest to potrzebne, przy użyciu wszelkich możliwych (i niemożliwych) środków, są zawsze wymagające i nie przynoszą rezultatów z dnia na dzień. Wręcz przeciwnie. Podczas gdy dwadzieścia lat temu wydawało się, że podzielony świat powoli, ale pewnie zmierza ku jednemu, lepszemu światu, dziś perspektywy są dalekie od optymizmu. Niemniej jednak w programie tegorocznego festiwalu znajdziemyhistorie ludzi, którzy niestrudzenie walczą o wolność i demokrację oraz udowadniają, żeaktywny opór wobec niesprawiedliwości ma sens i nigdy nie zniknie, bez względu na to, co się wydarzy" - mówi dyrektor festiwalu Ondřej Kamenický.

W tym roku festiwal zaoferuje 80 filmów dokumentalnych i 6 filmów w wirtualnej rzeczywistości. Nie zabraknie również filmów nagradzanych na prestiżowych festiwalach za granicą. Festiwal we współpracy z Instytutem Filmu Dokumentalnego wesprze również twórców z Ukrainy specjalnie dodanymi pokazami. Dwudziesta czwarta edycja One World International Human Rights Documentary Film Festival odbędzie się w 25 miastach w całym kraju w dniach od 21 marca do 3 kwietnia. W Pradze widzowie mogą spodziewać się festiwalu od 23 do 31 marca.

Nie możemy być pewni wolności

Festiwal otworzy polski film Kacpra Lisowskiego " Sędziowie pod presją", który przedstawia obecną kondycję polskiego sądownictwa poprzez szczere i odważne świadectwa jego bohaterów. Film ukazuje, jak szybko ścieżki wolności niezależnego sądownictwa mogą ulec wpływom partii rządzącej i z czym muszą zmierzyć się ci, którzy się jej sprzeciwiają. Film, który pokazuje gwałtowny upadek niezależnego sądownictwa w kraju, który jest naszym sąsiadem i członkiem Unii Europejskiej, jest dowodem na to, że nigdy nie możemy być pewni wolności.

Bardzo aktualny dokument zostanie pokazany na otwarciu festiwalu na Rozdrożach Pragi przez delegację złożoną nie tylko z twórców filmu, ale przede wszystkim z tych, którzy w filmie są poddawani presji. Jednym z nich jest sędzia Igor Tuleya. Widzowie mogą również spodziewać się debaty z twórcami i bohaterami filmu podczas inauguracyjnego pokazu publicznego w kinie Lucerna lub w Talking Cinema.

Motyw przewodni tegorocznej edycji One World Festival"Ścieżki wolności" znajduje odzwierciedlenie w głównej kategorii tematycznej o tym samym tytule. Filmy odzwierciedlają ważne wstrząsy społeczne, które mają miejsce w krajach o niedemokratycznych reżimach i pozwalają mówić ludziom, którzy są zmuszeni sobie z nimi radzić. Oprócz corocznej kategorii Paths of Freedom, festiwal obejmie również trzy coroczne sekcje konkursowe(Konkurs Międzynarodowy, Masz Prawo Wiedzieć i Konkurs Czeski) oraz 6 innych kategorii tematycznych.

Nasz wybór, nasz głos

Międzynarodowy konkurs zaprezentuje najlepsze z aktualnych światowych produkcji dokumentalnych, łącząc tematyczną aktualność z wyjątkową formalnością. O nagrody dla Najlepszego Filmu i Najlepszego Reżysera powalczy w tym roku dziesięć filmów. Wśród nich jest na przykład fascynująco nakręcony For the Animals , opowiadający o wysiłkach Saili, Kristy i Mai na rzecz poprawy warunków na fermach zwierząt w Finlandii. Inną fascynującą historią, śledzącą emancypację i walkę wietnamskiej dziewczynki, jest Children of the Mist. W tym filmie wietnamskiego twórcy Hà Lệ Diễm młoda dziewczyna z plemienia Hmong odmawia poddania się tradycyjnej praktyce porywania narzeczonych, która pozbawia miejscowe dziewczęta możliwości decydowania o swoim życiu.

Dokument Hanny Polak Anioły Sindżaru, zrealizowany w koprodukcji z Telewizją Czeską, opowiada historię jazydzkiej kobiety, która próbuje uwolnić swoje pięć sióstr z niewoli tzw. Państwa Islamskiego. Fabuła powieści przygodowej jest niestety rzeczywistością. Nieco oderwani od rzeczywistości żyli rdzenni mieszkańcy Uru-eu-wau-wau w Brazylii, dopóki w latach 80. na ich terytorium nie wkroczyli ludzie z zewnątrz. W filmie dokumentalnym Territory reżyser Alex Pritz obserwuje, jak górnictwo, rolnictwo, prezydent Jair Bolsonaro i ostatecznie covid-19 wpływają i zagrażają życiu niektórych z ostatnich rdzennych mieszkańców Brazylii.

Sekcja Masz prawo wiedzieć tradycyjnie ujawnia naruszenia praw człowieka, które zwykle nie są zgłaszane w mediach. Jednym z nich jest film Nahid Persson o irańskiej aktywistce Masih Alinejad, Be My Voice, który zaskakuje swoją bezpośredniością i niezłomną walką bohaterki o zniesienie obowiązku noszenia hidżabu przez irańskie kobiety. Podobnie zaskakujące mogą być zakamarki niemieckiego prawa, po których poruszają się kobiety w Our Choice, Our Voice Sary Dutch i Melanie Lyn, chcące dokonać aborcji w Niemczech. U naszych sąsiadów jest ona bowiem nielegalna, a kobiety muszą walczyć z wieloma upokarzającymi przepisami. Nieustraszone kobiety występują również w filmie La a ni ni autorstwa Snow Hnin Ei Hlaing. Obie żyją w środku gorącego konfliktu etnicznego w zachodniej części Myanmaru. Pracują jako położne w wiejskim ośrodku zdrowia. Jedna z nich jest buddystką, a druga muzułmanką. Film Oeke Hoogendijka Crimean Treasure łączy konflikt polityczny z eksponatami muzealnymi. Gdzie muzeum sztuki w Amsterdamie powinno wysłać wykopaliska archeologiczne z Krymu po wystawie? Na okupowany przez Rosję Krym czy do Kijowa?

O tytuł najlepszego dokumentu w czeskim konkursie powalczy łącznie dziesięć filmów. Film Prvovoliči 2021 skupia się na najmłodszych czeskich wyborcach. Reżyserka Markéta Ekrt Válková wybrała się na kilka miesięcy przed wyborami, aby sfilmować uczniów z różnych szkół i klas społecznych. Na kogo głosują i na podstawie czego wybierają kandydatów? Czeski dokumentalista Martin Trabalík i boliwijska filmowiec Geraldine Zambrana Velez nakręcili Incendios, film o walce z pożarami w Boliwii przez strażaków ochotników, którzy stają się pilnymi rzecznikami globalnego kryzysu. Film Tomáša Polenský'ego, The Retired, opowiada o walce, ale z użyciem broni. Po powrocie z misji w Afganistanie i opuszczeniu armii czescy weterani wojenni stają w obliczu utraty sensu życia, wyobcowania z rodziny i społeczeństwa oraz muszą radzić sobie z codziennymi trudnościami egzystencjalnymi. Film René - więzień wolności jest kontynuacją poklatkowego dokumentu Heleny Třeštíkovej o byłym recydywiście i przedstawia kolejne trzynaście lat życia René po jego uwolnieniu.

Zdrowie psychiczne i przyszłość

Jedną z nowych kategorii w tym roku jest Care and Protect. Zaprezentowane zostaną w niej filmy z zakresu zdrowia psychicznego i opieki instytucjonalnej. Dokument A New Life w reżyserii Aude Pépin przedstawia ostatnie dni siedemdziesięcioletniej Chantal Birman w roli asystentki, która pomaga kobietom świeżo po porodzie. Ten wyjątkowy dokument obserwacyjny pokazuje wycinek bardzo delikatnego okresu w życiu kobiety, który rzadko można zobaczyć na ekranie. W swojej europejskiej premierze festiwal pokaże Jasona - świeżo upieczonego mężczyznę, do niedawna dziewczynkę o imieniu Latoya, dochodzącą do siebie po głębokiej traumie i wykorzystywaniu seksualnym w dzieciństwie. W niezwykle osobistym dokumencie Maasji Ooms próbuje je przezwyciężyć i uleczyć swoją duszę. Ekskluzywna światowa premiera dokumentu Hélène Magny Unspoken Tears. Główna bohaterka, pochodząca z Armenii Garine, jako dziecko przeżyła wojnę domową w Libanie. Swoje dorosłe życie poświęciła pomaganiu dzieciom z obszarów kryzysowych w radzeniu sobie z traumą i integracji ze społeczeństwem kanadyjskim.

Kolejną kategorią jest The Future is Calling, która skupia się na tym, jak może wyglądać nasze życie w niedalekiej przyszłości. Film dokumentalny kanadyjskiej reżyserki Shannon Walsh, You've Got a Contract, dotyczy dzisiejszej gospodarki szytej na miarę. Kierowca Ubera w USA, dostawca jedzenia na rowerze w Chinach czy brytyjski mąż pracujący na godziny - pomimo wszystkich różnic, mają jedną wspólną cechę. Ich życie zawodowe jest napędzane przez aplikacje na telefony komórkowe, a podczas gdy platformy takie jak Uber, Amazon i Deliveroo stają się coraz bogatsze, ich pracownicy często marnieją. A jak by to wyglądało, gdyby kobiety rządziły światem? Czy konflikty byłyby łatwiejsze do rozwiązania? Czy zamiast wojen zapanowałby pokój? Czy byłyby w stanie poradzić sobie z niebezpieczeństwem wojny nuklearnej lepiej niż mężczyźni? Yael Bartana próbuje odpowiedzieć na te pytania w swoim filmie dokumentalnym For Two Twelve. Z drugiej strony, dokument Pacho Veleza Love Finder to beztroska opowieść o często daremnych próbach znalezienia bratniej duszy na internetowych portalach randkowych.

Plastik, klimat i najlepsze światowe festiwale

Po raz kolejny w tym roku festiwal zaoferuje przekrój wielu tematów związanych z ekologią, naturą i zrównoważonym życiem w kategorii Earthscapes. W dokumencie North Stream reżyser Steffen Krones postanawia prześledzić drogę plastikowych odpadów z kontynentalnej Europy do klifów norweskiego archipelagu Lofotów. Film Liang Zhao What We Did Again przedstawia malownicze obrazy z japońskiej Fukushimy czy strefy wykluczenia w Czarnobylu. Tworzy poetycką mozaikę odwrotnej strony energii jądrowej i pokazuje cienką linię między postępem a autodestrukcją, na której balansuje ludzkość. Młodzi studenci walczą z autodestrukcją w filmie 70/30 duńskiej reżyserki Phie Ambo. W 2019 r. aktywistom studenckim w Danii udało się uczynić kwestię zmian klimatycznych tematem wyborów parlamentarnych. Następnie kraj ten przedstawił jeden z najbardziej ambitnych planów klimatycznych na świecie: prawo zapewniające 70-procentową redukcję emisji do 2030 roku.

Popularna kategoria Panorama, składająca się z największych hitów minionego sezonu, oferuje w tym roku zróżnicowaną mieszankę tematów. Dokument Daniela Sagera Behind the Scenes of Journalism podąża za niemieckimi dziennikarzami śledczymi z Süddeutsche Zeitung. Są oni jednymi z najlepszych dziennikarzy na świecie. Jak powstają teksty, które usypiają czujność możnych? Na te pytania odpowiedzą sami bohaterowie podczas dyskusji po filmie oraz w ramach Talking Cinema. Film Michała Kaweckiego Antybohater śledzi życie jednej z najbardziej obiecujących gwiazd wśród niepełnosprawnych narciarzy alpejskich w Polsce, a także złodzieja skuterów śnieżnych z problematycznymi relacjami rodzinnymi - to wszystko Michał, niezwykły bohater czystej opowieści o trudach życia i pokonywaniu przeszkód. Uczniowie katolickiej szkoły w irlandzkim Belfaście również muszą pokonywać przeszkody. W Platonie z Belfastu Neasa Ní Chianáina i Declana McGratha pomaga im w tym dyrektor szkoły. Przyjmuje progresywne podejście do nauczania i poprzez filozofię uczy uczniów, jak radzić sobie ze skomplikowaną przeszłością kraju i ich własnym dojrzewaniem.

Nagrodzone filmy

Wiele filmów pokazywanych podczas tegorocznej edycji może pochwalić się licznymi europejskimi i międzynarodowymi nagrodami filmowymi. Emocjonalny film Jonasa P. Rasmussena, Ucieczka , otrzymał trzy nominacje do Oscara. Niezwykły animowany dokument opowiada historię wstrząsającej podróży afgańskiego geja do Europy. Jest to intymny wgląd w losy jednej rodziny, ale także w pewnym sensie uniwersalna historia wszystkich uchodźców. Innym przykładem jest nawiedzony film House of Splinters. Wojna na wschodzie Ukrainy rozerwała rodziny. Dzieci, którymi ich rodzice nie są w stanie lub nie chcą się zająć w tej sytuacji, przebywają teraz w placówce w pobliżu linii walk, czekając na decyzję o ich dalszym losie. Reżyser Simon L. Wilmont zdobył nagrodę dla najlepszego filmu dokumentalnego na tegorocznym festiwalu Sundance.

Film "The Brotherhood " w reżyserii Francesco Montagnera zdobył nagrodę Złotego Lamparta na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno. Film opowiada historię trzech braci, których ojciec, muzułmański kaznodzieja, zostaje skazany na dwa lata więzienia. Jego trzej synowie po raz pierwszy w życiu mają okazję żyć własnym życiem. W filmie Four Roads reżyser Louis Hothot opowiada historię swojej własnej rodziny. W rzeczywistości był nieślubnym dzieckiem: drugim potomkiem urodzonym w czasach, gdy Chiny nadal ściśle egzekwowały politykę jednego dziecka. Debiutancki film chińskiego reżysera otworzył festiwal filmów dokumentalnych IDFA w Amsterdamie. Otrzymał pięć nominacji na tym prestiżowym festiwalu, w tym dla najlepszego filmu holenderskiego, najlepszego reżysera i wybitnego wkładu artystycznego.

Wejdź do filmu poprzez wirtualną rzeczywistość

Dla najbardziej odważnych, którzy chcieliby doświadczyć nowych wirtualnych krajobrazów, One World przygotował pokaz interaktywnych wirtualnych projektów, które dosłownie zanurzą odwiedzających w filmie. Widzowie mogą doświadczyć zanurzenia się w samym człowieku w trójwymiarowym przelocie przez zakamarki ludzkiego umysłu lub interaktywnej perle pełnej gier z lat 90. i głosu Tildy Swinton. Przekonaj się sam o uzdrawiającym lub niszczącym wpływie wirtualnego życia i gier na zdrowie psychiczne Goliatha w Goliath: Playing with Reality. W głąb ludzkiego ciała, które jest połączone z naturą silnymi nićmi, wybierz się na oszałamiającą przejażdżkę zapierającą dech w piersiach animacją komputerową w The Shores of the Mind. W tym roku wirtualna rzeczywistość będzie dostępna dla widzów w Bibliotece Miejskiej na Mariańskim Rynku w Pradze, codziennie od 24 do 31 marca.

Heroine jest partnerem medialnym One World Festival.