To wymaga szefa!

Na wyższych stanowiskach w firmach jest mniej kobiet niż mężczyzn. Tomas Chamorro-Premuzic twierdzi, że jest to problem. Problem firm. Gdyby wiedziały, jak wybierać dobrych szefów, byłoby wśród nich więcej kobiet. Dla Chamorro-Premuzica jest to jednak efekt drugorzędny. Główny efekt: lepszy biznes.

Dlaczego jest tak mało kobiet na stanowiskach kierowniczych? Przecież w świecie zachodnim jest więcej absolwentek uniwersytetów niż absolwentów, a wyniki tych pierwszych są średnio lepsze. Autor tabloidowej książki Why Do So Many Incompetent Men Become Leaders? (And How to Fix It) - Dlaczego tak wielu niekompetentnych mężczyzn zostaje szefami? (And How to Fix It) Tomas Chamorro-Premuzic przedstawia osobliwe wyjaśnienie. Mówi on, że gdy mężczyzna ubiega się o stanowisko kierownicze, powszechnie przyjmujemy za oznakę potencjału przywódczego lub talentu te cechy, które w rzeczywistości najprawdopodobniej doprowadzą do porażki.

Ich podwładni zwykle wtedy cierpią, a prawdziwym zadaniem lidera nie jest forsowanie swojej wizji czy rozwój osobistej kariery za wszelką cenę, ale dobra współpraca z zespołem, reagowanie na jednostki, motywowanie ich i słuchanie.

Narcyzi nie potrafią tego robić, a wręcz przeciwnie, często biorą odwet na tych, którzy ośmielają się ich krytykować. Są również znacznie bardziej skłonni do nadużywania swoich uprawnień, myśląc, że mają prawo do wszystkiego. Są też znacznie bardziej skłonni - choć oczywiście nie dotyczy to wszystkich - do molestowania seksualnego lub zastraszania pracowników. Są również bardziej skłonne do podejmowania lekkomyślnego ryzyka; po kryzysie gospodarczym z 2008 r. banki, w których na wyższych stanowiskach zasiadało więcej kobiet, radziły sobie znacznie lepiej.

Większość firm nie posiada jednak narzędzi do wykrywania tego typu problemów. W rzeczywistości lider prawie nigdy nie jest oceniany przez swój zespół, ale najczęściej przez osobę, która go zatrudniła. I, oczywiście, nie będzie ona chciała przyznać, że popełniła błąd.

Kwoty: jak zastąpić złych szefów złymi szefami

Innym aspektem, który według Chamorro-Premuzica stawia wiele kobiet w niekorzystnej sytuacji i pomaga niektórym mężczyznom w zajmowaniu stanowisk kierowniczych, jest charyzma lub rodzaj charyzmy, którą mężczyzna emanuje na pierwszy rzut oka. Rodzaj charyzmy, który robi wrażenie w ciągu pierwszych kilku sekund i który często decyduje o akceptacji, jest tym, co podświadomie kojarzymy z liderami. A ponieważ historycznie nie było wielu kobiet liderów, kobiety są postrzegane jako mało charyzmatyczne - co z kolei prowadzi do tego, że nie dostają się na stanowiska kierownicze.

Chamorro-Premuzic argumentuje, że nie powinniśmy przywiązywać tak dużej wagi do tego rodzaju charyzmy przy wyborze liderów. Wspomina o Angeli Merkel, która ze swoim spokojnym głosem, życiem wolnym od skandali i przeciętnym wyglądem nie sprawia wrażenia charyzmatycznego przywódcy. A jednak, a może właśnie dlatego, niezależnie od tego, co myślimy o jej postawach politycznych, wykazała się ona niezwykłymi umiejętnościami przywódczymi, o czym świadczy długoterminowe zaufanie wyborców i liczba lat, przez które sprawuje urząd. Następnym razem, gdy usłyszysz, że jakiejś partii politycznej brakuje charyzmatycznego lidera, pomyśl o Chamorro-Premuzic - być może brakuje jej po prostu zdolnego przywódcy.