Pojechała rowerem na miejsce jednej z najkrwawszych bitew w historii. W przebraniu mężczyzny opisała wojnę

Aktualności
Kobiety i historiaMarkéta LukáškováNieznane bohaterki
Pierwsza wojna światowa
PodcastyWojna
Markéta Lukášková, Gabriela Knížková
| 8.2.2024
Pojechała rowerem na miejsce jednej z najkrwawszych bitew w historii. W przebraniu mężczyzny opisała wojnę
Dorothy Lawrence byla průkopnicí mezi válečnými zpravodajkami. Zdroj: Wikimedia Commons/Lenka Hatašová

Reportaż wojenny to jedna z najbardziej wymagających i niebezpiecznych dyscyplin dziennikarskich. Aż do II wojny światowej był to przywilej kilku odważnych mężczyzn, którzy nie bali się iść na linię frontu. W 1915 roku jednej kobiecie udało się relacjonować z okopów. Historię Dorothy Lawrence, brytyjskiej dziennikarki, która spędziła dziesięć dni na linii frontu w przebraniu żołnierza, przedstawia pisarka Markéta Lukášková w najnowszym odcinku podcastu Unknown Heroines.

Kiedy w Europie wybuchła wojna, dziewiętnastoletnia wówczas Dorothy wyczuła szansę. Jako młoda dziennikarka mogła zdobyć sławę i uznanie, dokładnie opisując sytuację na froncie. Natrafiła jednak na poważną przeszkodę - żaden wydawca nie chciał wysłać kobiety między żołnierzy, więc nie pozostało jej nic innego, jak samotnie udać się do obozów.

Udała się więc do Paryża, gdzie rozpoczęła przygotowania. Przez następne sześć tygodni, z pomocą brytyjskich żołnierzy, potajemnie kompletowała swój mundur: jednego dnia otrzymała stary płaszcz, następnego parę butów lub spodni. Ostateczny strój założyła już jako szeregowy Dennis Smith. Samotnie dotarła rowerem do wioski Albert w departamencie Somme, gdzie wkrótce miała się rozegrać jedna z najkrwawszych bitew w historii.

Wiedziała, że czeka ją trudne zadanie. Musi nadążyć za oddziałami i opanować pracę z materiałami wybuchowymi, która przypadła jej jednostce: ale przede wszystkim nie może nikomu ujawnić, że w rzeczywistości jest kobietą. Spłaszczyła piersi specjalnie zmodyfikowanym gorsetem. Posmarowała swoją delikatną, jasną skórę sokiem z granatów, który był znakiem rozpoznawczym dziewczyny z dobrej rodziny. Obcięła włosy na krótko i wyruszyła w marsz przez błotnistą francuską wieś.

Markéta Lukášková pochodzi z Czeskich Budziejowic. Pracowała jako redaktorka magazynów Týden i Maxim oraz była szefową Reflex.cz. Jest autorką Łososia w basenie, Pandy w opałach, InTyMne, Jaskółki w bańce i Majonezu na śniadanie. Jesienią 2020 roku rozpoczęła publikację podcastu Historia, która wydarzyła się naprawdę. Na podstawie tego podcastu w 2022 r. opublikowała książkę What They Didn't Teach You in History, która opowiada o wydarzeniach w Czechosłowacji w czasach komunistycznego totalitaryzmu.

Do napisania książki zainspirowało ją osobiste przerażające doświadczenie

Dorothy urodziła się w parafii Hendon w hrabstwie Middlesex w południowo-wschodniej Anglii, najwyraźniej jako nieślubne dziecko. W wieku trzynastu lat straciła matkę: nastolatka została więc adoptowana przez opiekunów kościelnych w Salisbury. W lokalnej społeczności byli uważani za szanowane małżeństwo, ale młoda dziennikarka ujawniła później, że jej przybrany ojciec znęcał się nad nią jako dzieckiem, według brytyjskiego magazynu The Heroine Collective.

Ukojenie znalazła w pisaniu i wkrótce zdecydowała się zostać dziennikarką jako osoba dorosła. Jednak na początku XX wieku prawie żadna kobieta nie pisała do gazet. Dorothy udało się opublikować kilka artykułów w The Times i magazynie literackim The Pall Mall Magazine, ale jako niezależna pisarka utrzymywała się z niskich honorariów. Dopóki nie przekonała redaktora The Times, by pomógł jej zdobyć paszport i wyruszyła do Paryża, zdeterminowana, by przedrzeć się na front.

Musiała konsekwentnie ukrywać swoją prawdziwą twarz na polu bitwy podczas pierwszej wojny światowej. Jej "zielonym wspólnikiem", jak nazywała żołnierzy, którzy chronili jej tożsamość, był szeregowy Tommy Dunn. Razem maszerowali i podkładali miny lądowe. Jednak długie dni spędzone w deszczu i zimnie wkrótce zaczęły odbijać się na zdrowiu dziewczyny. Dorothy obawiała się, że jej choroba ją zdradzi, a ona sama zaszkodzi swoim wspólnikom. W końcu podjęła więc trudną decyzję: przyznać się, kim jest i zakończyć swój pobyt w wojsku.

Jak zareagowali dowódcy, gdy dowiedzieli się, że kobieta przeniknęła do ich armii? Czy Dorothy uda się opublikować raport i zyskać sławę, czego pragnęła od młodości? I co jeszcze czekało ją w życiu po zakończeniu wojny? Posłuchaj ostatniego odcinka podcastu Unknown Heroines z Marketą Lukáškovą.

Podcast Unknown Heroines

Unknown Heroines to seria podcastów nagranych dla Heroine przez pisarkę i felietonistkę Markétę Lukáškovą. Seria stopniowo przedstawia historycznie ważne kobiety, które wypadły z podręczników historii, mimo że udało im się zmienić bieg świata. Można go słuchać na stronie heroine.cz oraz na platformach podcastowych Spotify i Apple Podcasts.

Posłuchaj poprzednich odcinków:

  1. Andrée de Jongh. Belgijska bojowniczka ruchu oporu, która przemycała żołnierzy przez góry
  2. Cecilia Payne. Jedna z pierwszych astrofizyków, która odkryła skład gwiazd
  3. Barbara Lauwers. Czeszka, która prowadziła wojnę psychologiczną przeciwko nazistom w Stanach Zjednoczonych.
  4. Marie Schmolkova. Kobieta, która sprowadziła Nicolasa Wintona do Czechosłowacji

Dyskusja dot. artykułu

Nikt nie dodał jeszcze komentarza do dyskusji

Zostaw komentarz